องค์กรพัฒนาเอกชน( NGOs : Non Governmental Organizations )

องค์กรพัฒนาเอกชน (อพช.) หรือมักจะเป็นที่รู้จักและเรียกกันทั่วไปว่า เอ็นจีโอ ( NGOs : Non Governmental Organizations ) มีบทบาทในการพัฒนาสังคมไทยมายาวนานกว่า ๓ ทศวรรษ แต่ก็ยังเป็นที่กล่าวขานและมีข้อสงสัยตั้งคำถามมากมายที่ต่างคนต่างก็กล่าว ถึง หรือมีความรู้สึกและคิดเห็นต่อการดำเนินงานของเอ็นจีโอ ในแง่มุมที่หลากหลาย ดังจะเห็นได้จากการสะท้อนผ่านสื่อมวลชน เช่น มักจะถูกเข้าใจบิดเบือนว่า

เป็นองค์กรที่สร้างความแตกแยกและสร้างความขัดแย้งขึ้นในสังคม
เป็นองค์กรที่รับเงินต่างชาติเพื่อบ่อนทำลายความมั่นคงของประเทศ
เป็นพวกม๊อบรับจ้าง อยู่เบื้องหลังการชุมนุม
เป็นกลุ่มขัดขวางการพัฒนาประเทศ
เป็นพวกที่ชอบต่อต้านประท้วงและคัดค้าน โครงการต่าง ๆ ของรัฐ

ภาพลักษณ์ของ เอ็นจีโอ ในสายตาของสาธารณชนทั่วไป จึงถูกมองออกมาในทัศนคติเชิงลบ โดยมองจากภายนอกและกิจกรรมที่ปรากฏขึ้นในสังคมบางประเด็น แต่ในสภาพความเป็นจริงนั้น NGOs เป็นกลุ่มคนที่ปรารถนาอยากให้สังคมดีขึ้น และอยากให้การทำงานและนโยบายต่าง ๆ ของรัฐ ได้ถูกตรวจสอบและเปิดเผย ภายใต้พื้นฐานว่าประชาชนจะต้องเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนา

ความหมายขององค์กรพัฒนาเอกชน

แล้ว เอ็นจีโอ คืออะไร ได้มีผู้ให้นิยามและความหมายของ เอ็นจีโอหรือองค์กรพัฒนาเอกชนไว้ ดังเช่น จากมติการประชุมระหว่างองค์กรพัฒนาเอกชน ที่ทำงานพัฒนาด้านต่าง ๆ ๓๗ องค์กร เมื่อวันที่ ๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๒๖ ณ ห้องประชุมคณะสังคมสงเคราะห์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งได้มีการพิจารณากำหนดความหมายของคำว่า " องค์กรพัฒนาเอกชน" ไว้ว่า

๑. เป็นองค์การที่มีวัตถุประสงค์ เพื่อดำเนินงานพัฒนาสังคม โดยเน้นการพัฒนาคนและการมีส่วนร่วมของประชาชน

๒. เป็นองค์การที่จดทะเบียนเป็นนิติบุคคลหรือไม่จดทะเบียนก็ได้ และในกรณีที่ไม่ได้จดทะเบียนเป็นนิติบุคคล จะต้องมีการจัดองค์กรเป็นคณะบุคคล ขึ้นมาดูแลรับผิดชอบ ในการดำเนินกิจการอย่างมีระเบียบแบบแผนตามสมควร

๓. เป็นองค์การที่ดำเนินงานโดยอิสระ มีกิจกรรมต่อเนื่องและไม่แสวงหาผลประโยชน์ หรือค้ากำไร (ก่อนก้าวเข้าสู่การเป็นอาสาสมัคร : ๒๕๓๐ )

องค์กรพัฒนาเอกชน (NGOs) คือ
“ องค์กรที่ไม่ใช่ภาคราชการ และไม่ใช่ภาคธุรกิจที่แสวงหากำไร ก่อตั้งขึ้นและดำเนินการโดย กลุ่มบุคคลที่มีความมุ่งมั่น ในการที่จะเข้ามามีส่วนร่วม ในการแก้ไขปัญหาสังคม โดยเฉพาะปัญหาด้านคุณภาพชีวิตของกลุ่มคนผู้ด้อยโอกาสและประชาชนผู้ทุกข์ยาก อันเกิดจากผลกระทบของการพัฒนา “ ( บันทึกลับ NGOs : ๒๕๔๓ )

จึงอาจกล่าวได้ว่า “ เอ็นจีโอ “ เป็นกลุ่มบุคคลที่มีความมุ่งมั่น อยากเห็นปัญหาสังคมได้รับการแก้ไข โดยเฉพาะปัญหากลุ่มคนด้อยโอกาส และประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากการพัฒนา